
Afgelopen zomer kreeg Benjamin Doller een telefoontje van een synagoge en educatief centrum aan de Amerikaanse westkust over een schilderij van Gustav Bauernfeind van de Klaagmuur (Kotel) in Jeruzalem dat ooit aan de muren hing, maar jarenlang in een kast was opgeborgen.
Doller, hoofd van Sotheby’s Americas afdeling en een specialist in 19e-eeuwse kunst, vloog onmiddellijk over om het werk te bekijken. “Dit schilderij voor het eerst van dichtbij zien overtrof mijn stoutste verwachtingen,” vertelde hij JSN. “Het is van groot formaat en de staat waarin het verkeert is absoluut spectaculair.”
Sotheby’s schat de waarde van het schilderij op $2 miljoen tot $3 miljoen op de veiling van schilderijen en beeldhouwwerken op 1 februari.
De Duitse kunstenaar, die werd opgeleid tot architect, reisde net als veel van zijn collega’s naar het Midden-Oosten om gebouwen en monumenten te schilderen, aldus Doller.
“Hij hield in het bijzonder van het Heilige Land en vestigde zich daar aan het einde van de jaren 1880,” vertelde hij, waarbij hij opmerkte dat Sotheby’s Bauernfeind’s “At the Dome of the Rock, Jerusalem” op 2 februari zal veilen (schatting is $150.000 tot $250.000).
Volgens Doller is de afbeelding van de Klaagmuur Bauernfeind’s “meesterwerk”. “Het werk leeft en zit vol bezoekers – een momentopname van een dag waarop mensen samenkomen om te bidden bij de Klaagmuur.”
Hij merkte op dat de verschillende Joodse groepen – Asjkenaziem, Sefardiem en Mizrahiem – te herkennen zijn aan hun hoofdbedekking en kleding. “Zijn aandacht voor details in stoffen, zijde en kleuren is zeer specifiek voor de kleding van Asjkenazische en Sefardische Joden van de late 19e en vroege 20e eeuw,” vertelde Doller.
Hebreeuwse en pseudo-Hebreeuwse inscripties zijn te vinden op verschillende stenen van de Kotel, die te zien zijn op het schilderij.

JNS herkende een inscriptie voor “Abraham” en “Rafaël”, terwijl sommige andere woorden wat onduidelijk leken.
Doller en zijn collega’s ontdekten nog meer betekenissen. “We waren in staat om enkele namen te transcriberen die op de stenen van het schilderij waren geschreven, waaronder ‘Nissim, de zoon van‘ linksboven en ‘Abraham, de zoon van Ellia Rephael‘ rechtsonder,” vertelde hij JNS.
Degenen die de Kotel hebben bezocht, zullen zich realiseren dat de plaats die is afgebeeld op het schilderij veel claustrofobischer is dan het vandaag de dag is met het grote plein voor de Westelijke Muur.
“In de 19e eeuw was de ruimte hier veel kleiner en stonden mensen veel dichter bij elkaar, met minder scheiding tussen mannen en vrouwen,” zegt Doller. “Het schilderij toont een soort eenheid en samenkomen in een moment van aanbidding.”
Hij benadrukte Bauernfeind’s “aandacht voor het detail van de gewaden” als bijzonder mooi, “evenals zijn wens om Joden uit gemeenschappen over de hele wereld samen biddend te laten zien”. “Er is een helderheid en spiritualiteit die dit prachtige schilderij doordringt,” zei Doller.