Joe Biden was acht jaar lang de vicepresident van de regering-Barack Obama. Obama voerde een pro-Palestijns beleid en zette Israël voortdurend onder druk om concessies te doen in het ‘land-voor-vrede-proces’.
Biden was ook een voorstander van de nucleaire deal met Iran, die in 2015 werd gesloten. Hij is echter geen letterlijk kopie van Obama en had als senator 36 jaar lang goede betrekkingen met opeenvolgende Israëlische regeringen, ondanks dat hij Israëlische leiders confronteerde over de zogenaamde ‘nederzettingenpolitiek’.
Afbeelding: Biden onderhoudt al tientallen jaren persoonlijke relaties met Israëlische topfunctionarissen. (Foto: Tomer Neuberg/Flash90)
Biden is een voorstander van de zogenaamde ’tweestatenoplossing’ voor het eeuwenoude conflict met de Palestijnse Arabieren. Hij zal de feiten ter plaatse, die in Judea en Samaria in de afgelopen decennia zijn ontstaan, echter niet ongedaan kunnen maken. Wie vandaag de dag in Judea en Samaria het zogenaamde ‘gebied C’ bezoekt, zal zien dat vooral in de afgelopen vier jaar onder het bewind van de aftredende president Donald J. Trump, grote veranderingen hebben plaatsgevonden in de Joodse gemeenschappen in het Bijbelse hartland.
Neem bijvoorbeeld de stad Efrat in Gush Etzion, net ten zuiden van Jeruzalem. Daar zijn de afgelopen jaren honderden nieuwe huizen gebouwd en nieuwe woonwijken gerealiseerd. Twee daarvan zijn de wijken Dagan en Tamar, die caravan-voorposten bleven sinds dat de vermoorde Israëlische premier Yitzhak Rabin de bouw van huizen goedkeurde. Tamar en Dagan zijn nu normale woonwijken waar honderden families een huis hebben gekocht. Ondertussen is de reeds bestaande nieuwe Zayit-wijk in Efrat de afgelopen vier jaar enorm gegroeid. Zelfs in de kleine Joodse gemeenschap van Carmei Tzur in het hart van Judea langs autoweg 60, de hoofdweg van Hebron naar Jeruzalem waar decennia lang een bouwstop gold, zijn nu nieuwe woonwijken in aanbouw. De geïsoleerde gemeenschap bevindt zich tussen de grote Palestijnse dorpen van Beit Umar en de stad Halhoul, waar in 2014 drie Joodse jongeren werden vermoord.
Afbeelding: Biden zal niet in staat zijn om de Israëlische ‘feiten ter plaatse’ om te keren. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Het lijkt ook zeer waarschijnlijk dat de nieuwe Amerikaanse regering van Biden en Kamala Harris, zijn vicepresident, de financiële hulp aan de Palestijnse Autoriteit zal herstellen. Harris zei vorige week in een interview met Arab American News dat de regering van Biden de financiële en humanitaire hulp aan de Palestijnse Autoriteit onmiddellijk zou herstellen. Verder zou deze regering terugkeren naar het beleid van het geven van humanitaire hulp aan Gaza.
Wat nu ook zeker is, is dat de toepassing van de Israëlische soevereiniteit in delen van gebied C en de Jordaanvallei, zoals voorzien in het vredesplan van de regering-Trump, definitief van tafel is. Het is duidelijk geworden dat Israël ermee heeft ingestemd dit plan te laten vallen tijdens de normaliseringsonderhandelingen met de twee Arabische Golfstaten (Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten). De kwestie wordt bovendien niet meer besproken in het Israëlische parlement, de Knesset.
Harris zei in hetzelfde interview met Arab American News dat zij en Biden tegen elke eenzijdige maatregel zijn met betrekking tot de status van Judea en Samaria. Daarnaast verzetten zij zich tegen de uitbreiding van de zogenaamde ‘nederzettingen’.
Afbeelding: Netanyahu schortte de toepassing van de Israëlische soevereiniteit in de Jordaanvallei op als onderdeel van de normaliserings-deals met de Golfstaten, maar hamerde erop dat de stap niet van tafel is. (Foto: Hadas Parush/Flash90)
Het enige positieve punt is dat Biden heeft beloofd de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem niet te sluiten. Maar hij wil wel het Amerikaanse consulaat in de hoofdstad van Israël heropenen om de Arabieren die in de stad wonen, bij te staan.
Amerikaans beleid ten aanzien van Iran
Een andere reden voor Israël om zich zorgen te maken, is dat de Amerikaanse regering onder Joe Biden een ander beleid zal voeren ten aanzien van Iran. Biden heeft tijdens zijn presidentiële campagne al aangekondigd dat hij wil terugkeren naar de JCPOA, het nucleaire akkoord tussen zes wereldmachten en de Islamitische Republiek. Het nakomen van zijn verkiezingsbelofte zal leiden tot spanningen met Israël. Dit land stond vierkant achter Trumps beleid van ‘maximale druk’ op Iran en juichte ook de beslissing van Trump om de JCPOA te verlaten, toe.
In Israël wordt nu gespeculeerd dat Trump ofwel militaire actie zal ondernemen tegen de Iraanse nucleaire faciliteiten, ofwel Israël groen licht zal geven om aan te vallen in de maanden voor de machtsoverdracht in het Witte Huis. Deze speculaties lijken echter gebaseerd op wensdenken, want Israël is momenteel niet voorbereid op de verwachte Iraanse reactie. Namelijk het inschakelen van Irans Libanese bondgenoot Hezbollah, met zijn 150.000 raketten die op Israël zijn gericht. Bovendien is Israël verwikkeld in een aanhoudende politieke crisis. En premier Netanyahu heeft andere zaken aan zijn hoofd dan de agressieve activiteiten van Iran in het Midden-Oosten en de groeiende uraniumvoorziening. Die groeiende uraniumvoorziening werd vorige week onthuld door het IAEA, het Internationaal Atoomenergie Agentschap in Wenen.
De Israëlische premier staat onder grote druk vanwege zijn aanpak van de coronacrisis. Hij moet zich ook verdedigen tegen beschuldigingen van corruptie voor een rechtbank in Jeruzalem. Netanyahu heeft bovendien te maken met een ander probleem, aangezien Biden vrijwel zeker de nieuwe president van de Verenigde Staten zal worden.
Afbeelding: Het lijkt onwaarschijnlijk dat Netanyahu een drastische stap zou zetten, zoals het aanvallen van Iran, terwijl hij geconfronteerd wordt met toenemende demonstraties die om zijn ontslag roepen. (Foto: Hadas Parush/Flash90)
In de jaren onder Trump ontwikkelde de Israëlische premier een zeer bijzondere relatie met de vertrekkende president en zijn regering, evenals met de Republikeinse Partij. Hij werd vaak bekritiseerd voor die relatie door de linkse kampen in zowel Israël als de Verenigde Staten. De Israëlische premier moet nu opnieuw een vertrouwensrelatie opbouwen met de Democratische Partij, zonder in de tussentijd Trump dwars te zitten. Dit verklaart waarschijnlijk waarom Netanyahu nog steeds geen officieel felicitatiebericht aan Biden heeft gestuurd. Netanyahu beperkte zich tot een Twitter-bericht waarin hij schreef dat hij al 40 jaar een ‘warme persoonlijke relatie’ had met Biden en hem kende als ‘een grote vriend van Israël.’ Hij schreef verder dat hij uitkeek naar een verdere versterking van de speciale band tussen Israël en de VS, in samenwerking met Biden en Harris.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.