Palestijnse functionarissen werden maandag overrompeld door het besluit van premier Naftali Bennett om vervroegde verkiezingen uit te schrijven, maar zeiden dat ze “geen illusies” hadden over een demissionaire regering onder leiding van plaatsvervangend premier Yair Lapid.
De regering van Bennett werd in juni 2021 beëdigd na vier verkiezingen die in een impasse waren geraakt. De coalitie, een verzameling van acht partijen, variërend van hard-rechtse, liberale tot een Arabische partij, balanceert al weken op de rand van een implosie, waarbij verschillende knesset leden de gelederen hebben verlaten. Maandag kondigden Bennett en Lapid aan dat ze alle opties om de regering te stabiliseren hadden uitgeput en dat het parlement volgende week zou stemmen om de regering op te heffen.
“We hadden het niet verwacht. We weten dat het politieke systeem van Israël zeer grillig is en dat de regering Bennett-Lapid fragiel was, maar om te horen over het besluit was een verrassing,” vertelde een senior Palestijnse bron aan Israel Hayom.
“Over het algemeen zijn we blij dat Bennett gaat, want er was geen enkele kans op licht aan de diplomatieke horizon met hem aan het bewind. Het is duidelijk dat we Lapid prefereren, omdat zijn standpunten niet zo radicaal zijn als die van Bennett, maar we maken ons geen illusies. De Israëlische publieke opinie neigt duidelijk naar rechts, en de [Palestijnse] leiders begrijpen dat. Met zo’n sfeer is het moeilijk om iets te ondernemen, ongeacht wie de premier is,” zei hij.
Het Palestijnse leiderschap geeft zelden commentaar op politieke ontwikkelingen in Israël, om niet de indruk te wekken zich te mengen in interne Israëlische aangelegenheden. De verkiezingen van maart 2021 – het einde van de 12 jaar durende machtsperiode van toenmalig premier Benjamin Netanyahu, gevolgd door de historische opname van de islamitische Ra’am-partij in de Bennett-coalitie – brachten daar verandering in, omdat ze de Palestijnen hoop gaven dat het op sterven na dood zijnde vredesproces nieuw leven ingeblazen zou kunnen worden.
Die hoop werd echter snel de bodem ingeslagen. “Bennetts beleid was net zo radicaal als dat van Netanyahu. Ook hij erkent de tweestatenoplossing niet, noch zag hij Abu Mazen als een partner,” zei de ambtenaar, verwijzend naar de leider van de Palestijnse Autoriteit, Mahmoud Abbas.
Ramallah, vervolgde hij, zou graag een Israëlische regering zien die zich weer achter het vredesproces schaart.
Het akkoord over de machtsdeling tussen Bennett en Lapid omvatte een roulatie van het premierschap, waardoor Lapid in november 2023 aan de macht zou zijn gekomen. “We hebben gewacht op de rotatie. We hebben niet de illusie dat Lapid [vredes]gesprekken zou starten, maar de dingen zouden gemakkelijker worden en dat geeft ons hoop,” zei de ambtenaar. “Maar in deze periode in de aanloop naar de verkiezingen zullen de dingen in het algemeen niet gemakkelijk zijn. Het is onduidelijk wat Lapid zou kunnen bereiken in slechts een paar maanden, of welke bevoegdheden en legitimiteit hij zou hebben terwijl hij omringd is door rechtse partijen,” voegde hij eraan toe.
Nasser al-Laham, hoofdredacteur van het PA-nieuwsagentschap Ma’an, zei dat “de Palestijnen er niet op rekenen dat er iets zal gebeuren tijdens de overgangsperiode”.
Functionarissen in Gaza, ondertussen, geloven dat “Israël op weg is naar een diepere [politieke] crisis. Opiniepeilingen daar voorspellen dat geen enkele partij de meerderheid kan behalen” in de Knerste.
De aankondiging leidde ook tot een golf van kritiek op de Palestijnse Autoriteit, toen gebruikers van sociale media Abas beschuldigden van het vasthouden aan de macht. In de afgelopen 17 jaar zijn er geen presidentsverkiezingen gehouden, omdat de 86-jarige Abas herhaaldelijk excuses vindt om ze af te gelasten. Tot nu toe is niemand in staat geweest hem voor de rol uit te dagen.
De Gazaanse commentator Fair Abu Sjamaan merkte op dat de Israëlische regering “zich aan het ontbinden is in een proces dat met instemming plaatsvindt … Ik wou dat de Palestijnen een fractie hadden van wat de vijand heeft. Zij [de Israëli’s] werpen de regering omver, vervangen de premier en genieten van de democratie. Allah gaf ons een president die de democratie afslachtte, onze dromen begroef en zwoer niet te vertrekken totdat hij zou sterven.”
Dit artikel verscheen eerst in de krant Israël Hayom.
Na staakt-het-vuren: buitenlandse maatschappijen vliegen weer naar Israël
Handhaving staakt-het-vuren: “Onze daden zullen spreken”
Ruimte voor optimisme
