Voor de derde keer in minder dan twee jaar heeft Israël een nieuwe premier.
Toen Benjamin Netanyahu na de verkiezingen van 2021 zijn ambt verloor, nam Naftali Bennett de felbegeerde post over, ook al had zijn eigen Jamina-partij op dat moment slechts zes zetels in de Knesset.
Bennetts partner in de eenheidscoalitie, Yair Lapid, zou het roer overnemen in het midden van de vierjarige termijn van de huidige regering.
Maar zoals velen voorspeld hadden, hield de regering het niet zo lang vol. Zoals bepaald in de coalitieakkoorden trad Bennett af na de ontbinding van de 24e Knesset en werd Lapid officieel aangesteld als de nieuwe premier. Dit is voor een interim-periode tot de nieuwe verkiezingen op 1 november.
Lapid is voorzitter van Yesh Atid, de grootste partij in de coalitie (17 zetels).
Wie is Yair Lapid?
Lapid is de zoon van de bekende Holocaust-overlevende Tommy Lapid, die zelf een lange carrière in de Israëlische politiek achter de rug heeft, meestal als fervent tegenstander van de ultraorthodoxe stroming.
Voordat hij zelf de politiek inging, was Yair Lapid een van de populairste talkshow-hosts op de Israëlische televisie en daarvoor had hij een succesvolle carrière in de journalistiek.
Begin 2012, kort voor een andere verwachte vervroegde verkiezing, kondigde Lapid aan de televisiewereld te verlaten en de politiek in te gaan. Hij registreerde de nieuwe partij Yesh Atid – “Er is een toekomst” – en positioneerde zichzelf als een vertegenwoordiger van het politieke centrum.
Gedurende het grootste deel van zijn tijd in de Knesset zat Lapid met zijn partij Yesh Atid in de oppositie. Hij maakte echter deel uit van een door Netanyahu geleide regering, waarin hij van 2013 tot 2014 de post van minister van Financiën bekleedde.
Wat zijn zijn standpunten?
Dit zijn Lapids standpunten over zaken die belangrijk zijn voor onze lezers:
- Judea en Samaria / Joodse nederzettingen.
Lapid heeft in het verleden verklaard dat hij het huidige Palestijnse leiderschap niet als een levensvatbare partner beschouwt, maar dat hij ook tegen het “bezetten” van een ander volk is. Hij is van mening dat Israël zich moet “afscheiden” van de Palestijnen, vermoedelijk door meer Joodse nederzettingen in Judea en Samaria te ontwortelen.
- Iran
Lapid beschouwde de laatste nucleaire overeenkomst met Iran, die tot stand kwam onder voormalig VS-president Barack Obama, als de minst slechte van vele slechte opties. Maar deze week nog veroordeelde hij krachtig de Europese pogingen om de onderhandelingen voort te zetten met als doel een nieuw, zwakker nucleair akkoord te bereiken in het licht van de grove schendingen door Iran.
- Religie en staat
Lapid staat niet zo vijandig tegenover religie als zijn vader, maar is sterk gekant tegen wat hij ziet als religieuze dwang door het rabbinaat en ultraorthodoxe politieke partijen in Israël. Hij verzette zich tegen de zogenaamde “natiestaatwet” die het Joodse karakter van Israël in de semi-grondwettelijke basiswet verankerde. Lapid noemde deze wet een politieke aanval op de religieuze en etnische minderheden van Israël.
Verschillen met Bennett
Interessant is dat Lapid en Bennett het over deze belangrijke politieke kwesties alleen volledig eens waren met betrekking tot de nucleaire dreiging van Iran.
Bennett, een religieus nationalist, gelooft dat het Israëls goddelijke mandaat is om Judea en Samaria, het Bijbelse kerngebied van de Joodse natie, te vestigen. In 2017 positioneerde Bennett zich nog verder naar rechts dan Netanyahu door te eisen dat Israël onmiddellijk zijn soevereiniteit over de zogenaamde “Westelijke Jordaanoever” zou laten gelden.
Hij stemde ook voor de wet op de natiestaat en steunt ideologisch de karakterisering van Israël als een Joodse staat. Naderhand uitte hij echter zijn bezorgdheid over de formulering van de wet en de vermeende uitsluiting van loyale minderheden zoals de Druzen.
Kansen bij de volgende verkiezingen
Volgens opiniepeilingen zal Lapids Yesh Atid-partij in de volgende Knesset 19 zetels behalen, ruim achter Netanyahu’s Likud, die naar verwachting ten minste 34 zetels zal behalen.
Netanyahu heeft echter nog steeds niet genoeg steun van rechtse parlementsleden om een meerderheidscoalitie te vormen. Dit zou Lapid opnieuw de kans kunnen geven om een gemengde anti-Netanyahu coalitie te vormen, maar dan wel een die waarschijnlijk nog korter zou duren dan de huidige.
Het kan voor onze lezers interessant zijn dat Lapids schoonzuster, die hij kortstondig in het bestuur van het Joods Nationaal Fonds heeft benoemd, een vrome Messiasbelijdende Jood is.
Oud vrachtschip gevonden voor de kust van Israël
Golf van cyberaanvallen op Israël: Russen sluiten zich aan bij Iraanse hackers
Is Israël voorbereid op een toekomstige frontenoorlog?
