Groeten uit Israël – De Bijbel zit vaak vol met actie.
In het Torah-gedeelte voor deze week, ‘Ki Tisa’ (‘Wanneer gij heft’), komt het er echt op aan. Het gedeelte begint heel ontspannen met de bouw van de Tabernakel, een paar wetten over de Shabbat, maar daarna wordt het bijna eng als Mozes de eerste versie van de twee stenen Tafels met de Wet ontvangt:
‘En toen de Heere geëindigd had met hem te spreken op de berg Sinaï, gaf Hij Mozes de twee tafelen van de getuigenis, tafelen van steen, beschreven met de vinger van God.’ (Exodus 31:18 HSV)
Met de vinger van God gegraveerd klinkt behoorlijk indrukwekkend, en de Joodse traditie leert dat de letters op de tafelen gedeeltelijk zweefden. Het moet zeker een indrukwekkend gezicht geweest zijn.
Maar nu begint de actie pas echt, als Mozes van de berg Sinaï afdaalt met deze stenen tafelen en het volk ziet dansen rond het gouden kalf:
‘En het gebeurde, toen hij in de nabijheid van het kamp kwam en het kalf en de reidansen zag, dat Mozes in woede ontstak. Hij wierp de tafelen uit zijn handen en sloeg ze onder aan de berg in stukken. En hij nam het kalf dat zij gemaakt hadden, verbrandde het in het vuur, vermaalde het totdat het tot stof verpulverd was, strooide dat uit op het wateroppervlak en liet het de Israëlieten drinken.’ (Ex. 32:19-20 HSV)
Wat een gebeurtenis! Niet alleen werden de Tafelen der Wet, door Gods eigen hand geschreven, stuk gegooid, maar Mozes gaf het volk water te drinken waarin goud was opgelost. Dit was zeker een grote schok voor het volk. Maar zij waren op heterdaad betrapt toen zij hun God bedrogen met een afgodsbeeld van hun eigen makelij, en dat slechts 40 dagen nadat het volk Gods stem had gehoord en Hemzelf hadden ontmoet.
Donkere wolken boven het strand van Bat Yam, gisteren. (Foto: Tomer Neuberg/Flash90)
De straf volgde onmiddellijk, en niet alleen door het drinken van het gouden water:
‘Daar ging Mozes bij de ingang van het kamp staan en zei: Wie bij de HEERE hoort, moet bij mij komen. Toen verzamelden al de Levieten zich bij hem. Hij zei tegen hen: Zo zegt de HEERE, de God van Israël: Ieder moet zijn zwaard aan zijn heup doen, het kamp van poort tot poort door gaan, en ieder moet zijn broeder doden, ieder zijn vriend en ieder zijn naaste. De Levieten deden overeenkomstig het woord van Mozes en er vielen op die dag van het volk ongeveer drieduizend man.’ (Ex 32:26-28 HSV)
Hier zien we dat niet het hele volk zich schuldig had gemaakt, maar ‘slechts’ 3000 mannen. Het gehele volk werd echter ter verantwoording geroepen omdat het de overtreders niet had tegengehouden.
Na de straf ging Mozes terug de berg op:
‘En het gebeurde de volgende dag dat Mozes tegen het volk zei: Ú hebt een grote zonde begaan, maar nu zal ik naar de Heere opklimmen. Misschien zal ik verzoening kunnen bewerken voor uw zonde.’ (Ex. 32:30 HSV)
God liet zich uiteindelijk door Mozes overtuigen en beval hem nieuwe stenen tafelen te maken. Deze waren echter door Mozes gemaakt en niet door God, zoals de eerste twee.
Interessant in het gesprek tussen God en Mozes is het argument dat Mozes aanvoerde ter verdediging van de Israëlieten:
‘Toen haastte Mozes zich, knielde ter aarde, boog zich neer en zei: Heere, als ik nu genade in Uw ogen gevonden heb, laat de Heere dan toch in ons midden meegaan. Zeker, het is een halsstarrig volk, maar vergeef onze ongerechtigheid en onze zonde, en neem ons aan als Uw erfelijk bezit.’ (Ex. 34:8-9 HSV).
Twee hoofdstukken eerder echter had God Zelf al gezegd dat Hij het volk zou straffen omdat het een stijfkoppig volk was:
‘Ook zei de HEERE tegen Mozes: Ik heb dit volk gezien, en zie, het is een halsstarrig volk. Nu dan, laat Mij begaan, zodat Mijn toorn tegen hen ontbrandt en Ik hen vernietig…’ (Exodus 32:9-10 HSV)
Een stijfkoppig volk. Alles zal uiteindelijk goed komen. Gisteren in Jeruzalem. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Mozes gebruikt voor de Israëlieten hetzelfde argument dat God Zelf even daarvoor tegen hen gebruikte. Heeft de schrijver van de Bijbel hier een fout gemaakt? Wat is hier aan de hand? Joodse bijbelcommentatoren hebben in de loop der millennia natuurlijk verschillende verklaringen voor deze tegengestelde verzen naar voren gebracht, maar één ervan is waarschijnlijk bijzonder relevant voor vandaag. Rabbi Yitzchak Nissenbaum, die omkwam in het getto van Warschau, droeg zijn eigen ervaring bij en schreef dat Mozes zoiets als het volgende tegen God had gezegd:
‘Almachtige God, kijk met gunst naar dit volk, want wat nu hun grootste ondeugd is, zal op een dag hun meest heldhaftige deugd zijn. Zij zijn inderdaad een stijfkoppig volk. (…) Maar zoals zij nu stijfkoppig zijn in hun ongehoorzaamheid, zo zullen zij op een dag stijfkoppig zijn in hun trouw. Naties zullen hen oproepen zich te assimileren, maar zij zullen weigeren. Sterkere religies zullen hen aansporen zich te bekeren, maar zij zullen zich verzetten. Zij zullen vernedering, vervolging, zelfs marteling en dood ondergaan vanwege de naam die zij dragen en het geloof dat zij belijden, maar zij zullen trouw blijven aan het verbond dat hun voorouders met U hebben gesloten. Zij zullen hun dood tegemoet gaan met de woorden: ‘Ani ma’amin,’ ‘Ik geloof.’ Dit is een volk dat ontzag inboezemt door zijn vasthoudendheid – en hoewel het nu hun falen is, zullen er in de verre toekomst tijden komen waarin het hun edelste kracht zal zijn’.
We blijven optimistisch. Gisteren in Jeruzalem. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Het weer voor vandaag in Israël
De regen is voorlopig voorbij. Vandaag zal het gedeeltelijk bewolkt zijn en de temperaturen gaan weer omhoog. Voor vandaag worden de volgende maximum temperaturen verwacht: Jeruzalem 14 graden, Tel Aviv 19 graden, Haifa 15 graden, Tiberias aan het Meer van Galilea 20 graden, aan de Dode Zee 21 graden, Be’er Sheva 20 graden, Eilat aan de Rode Zee 24 graden.
Het waterpeil van het Meer van Galilea is onveranderd gebleven op 209,28 meter beneden de zeespiegel, 48 centimeter onder de bovengrens!
Namens de gehele redactie van Israel Today wens ik u een prettig weekeinde en een gezegende Shabbat. Het ga u goed.
Shabbat shalom vanuit Bet Shemesh,
Michael