Een persoonlijke reflectie: ter nagedachtenis aan Esther Pollard

Aan het begin van het nieuwe jaar wil ik mevrouw Esther Pollard gedenken voor haar onvermoeibare inzet om ervoor te zorgen dat haar man Jonathan Pollard niet werd veroordeeld tot levenslang in de gevangenis, zonder voorwaardelijke vrijlating. Hij had inlichtingendocumenten aan Israël doorgegeven, documenten die essentieel zijn voor de veiligheid van Israël.

Begin jaren tachtig was Jonathan Pollard een inlichtingenanalist van de Amerikaanse marine die ontdekte dat Syrië, Libië, Irak en Iran massavernietigingswapens ontwikkelden met de bedoeling Israël aan te vallen. Nadat hij zijn superieuren op de hoogte had gebracht, hoorde hij dat de Amerikaanse inlichtingendienst had besloten deze informatie achter te houden voor de Israëlische regering, ook al had Jeruzalem recht op deze informatie op grond van een overeenkomst uit 1983 tussen de twee landen.

Nadat hij hoorde van het Amerikaanse verraad, waarschuwde Pollard Israël voor de dreiging en werd hij Israëls spion in Washington DC. Uiteindelijk werd hij gepakt en veroordeeld tot een van de zwaarste straffen die ooit zijn opgelegd wegens spionage voor een geallieerd land.

Ik herinner me

Toen ik opgroeide in Amerika, hoorde ik keer op keer over de onvermoeibare inspanningen van Esther Pollard om haar man te bevrijden. Hij was veroordeeld tot een antisemitische straf, omdat niemand anders ooit zo’n zware straf had gekregen voor spionage voor een bondgenoot. Toen ik in Washington DC woonde en als middelbare scholier met andere Amerikaanse Joden sprak over Pollard, kreeg ik te horen dat ik niet over hem moest praten omdat ik daardoor in de problemen zou kunnen komen. Als rebelse tiener raakte ik nog meer geïnteresseerd in het verhaal van Pollard. Ik las alles wat ik online over hem kon vinden, bewonderde zijn acties en begreep niet waarom andere Amerikaanse Joden weigerden voor hem op te komen.

Toen ik opgroeide, realiseerde ik me dat veel Amerikaanse Joden in angst leefden vanwege wat er met hem gebeurde. In veel opzichten was Jonathan Pollard de Alfred Dreyfus van Amerika. Hij werd gedreigd documenten te ondertekenen waarin hij zichzelf beschuldigde. Hij werd gemarteld en bracht zeven jaar door in eenzame opsluiting. Daar waren de omstandigheden zo zwaar, dat iedereen eruit kwam door zelfmoord. Alleen Pollard deed dat niet. Hij werd het recht op kinderen ontzegd en brak zelfs de regels om te trouwen. Net zoals Alfred Dreyfus pas na groot lijden werd gered, zo was het ook met Jonathan Pollard. Als zodanig ben ik altijd een grote fan geweest van de campagne van Esther Pollard om Jonathan te bevrijden en was ik erg bedroefd toen ze in 2022 overleed. Kortom, Jonathans hele leven was gewijd aan het helpen van Israël, en uiteindelijk kreeg hij niet eens de kans om hier oud te worden met zijn dierbaren. Het was heel tragisch wat hij moest doorstaan en het maakt zijn beslissing om voor Israël op te komen nog belangrijker.

In het afgelopen jaar, na de dood van mijn overleden echtgenoot, heb ik op de harde manier geleerd dat we op een dag allemaal zullen sterven, dat er geen weg terug is en dat onze beslissingen daardoor zwaar wegen. Onze beslissingen zijn onomkeerbaar. U kunt uw beslissingen niet ongedaan maken. Sommige beslissingen die we nemen hebben grotere gevolgen dan andere. Bijvoorbeeld met wie we trouwen, waar we wonen, wat we doen voor de kost, voor welke ideeën we opkomen, welke strijd we voeren. Dit is de lens waardoor we ons leven leiden.

Eerder deze maand zei Jonathan Pollaard tijdens een toespraak op de internationale salon van Tel Aviv: “Als je je ergste nachtmerrie onder ogen ziet, heb je eigenlijk twee keuzes. Je kunt de andere kant op kijken, meer onderzoek doen en in contact komen met mensen die het probleem moeten oplossen, of je kunt direct meedoen.” De andere kant op kijken is geen optie, want zo verloren we zes miljoen Joden tijdens de Holocaust. Toen ik opgroeide, was een overlevende van de Holocaust mijn Hebreeuwse leraar. Ik internaliseerde de wreedheden die plaatsvonden vanwege de onverschilligheid van de wereld, dezelfde wereld die toekeek hoe zes miljoen Joden werden afgeslacht. En later stond dezelfde wereld toe te kijken naar de genocide in Rwanda, de genocide in Bosnië, de genocide in Khojali, de onderdrukking van de Baha’i en andere minderheden in Iran. Helaas is het NOOIT MEER-beleid zelden geïmplementeerd.

Yonatan Sindel / Flash90

Jonathan Pollard bij de begrafenis van zijn geliefde Esther vorig jaar. Ondanks dat ze al tientallen jaren getrouwd waren, konden de twee slechts een paar jaar als man en vrouw samenleven voordat COVID-19 Esthers leven opeiste.

Overtreed de wet om levens te redden

Ook Jonathan groeide op in de schaduw van de Holocaust en kon daarom niet zwijgen. Evenmin kon hij “aftreden, naar Israël gaan en leven met de gevolgen van wat hij had gevonden”. Hij wist dat veel mensen zouden kunnen sterven als hij bleef zwijgen. Dus besloot hij de wet te overtreden om levens te redden, waarmee hij het onverzoenlijke inlichtingenembargo doorbrak dat de Verenigde Staten tegen Israël hadden opgelegd.

In wezen werd de operatie om Amerikaanse inlichtingenoperaties in beslag te nemen geïnitieerd door de staat Israël omdat beide partijen een overeenkomst tussen de twee landen schonden. In deze context kan het bespioneren van een bondgenoot gerechtvaardigd zijn. Israël eiste alleen terug waar het recht op had. “Nadat Israël de kernreactoren van Irak had aangevallen, besloten de VS te stoppen met het delen van inlichtingen die cruciaal waren voor de nationale veiligheid van Israël, omdat Israël de woede van de Arabische bondgenoten van Washington had gewekt”, zei hij.

Dus werd een overeenkomst geannuleerd en Pollard besloot dat er iets moest gebeuren omdat er Israëlische levens op het spel stonden. Uiteindelijk besloot hij dat “de levens van de Joden in Israël belangrijker waren dan zijn eigen leven”, dus offerde hij zijn vrijheid op zodat andere Joden in Israël konden wonen. Nadat hij in het geheim met Esther was getrouwd in de gevangenis, moest hij 23 jaar wachten voordat ze als man en vrouw konden leven en kon hij amper tijd met haar doorbrengen in Israël voordat ze stierf. De vrouw die Jonathan kende van een jeugdprogramma, die hem brieven stuurde van bemoediging terwijl hij in de gevangenis zat en die hem hoop gaf in donkere tijden.

Natuurlijk zijn de dingen sindsdien geëvolueerd

Na de tragische dood van Esther trouwde Jonathan met een vriendin van Esther. Vervolgens richtte hij in naam van Esther een speciale school op waar niet-religieuze Joodse kinderen ook hun Joodse erfgoed kunnen leren waarderen. “Esther leerde me dat als een Joods kind dat opgroeit in Israël onze geschiedenis niet kent en zich ook niet verbonden voelt met de glorieuze traditie en het erfgoed van ons volk, dat dan zelfs de beste intelligentie en wapens van geen enkel nut zullen zijn.”

Daarom moeten we ons aan het begin van het nieuwe jaar herinneren hoe zo’n dappere vrouw alles in Israël achterliet en naar Amerika ging om de verdediging van Pollard op zich te nemen. We moeten onthouden hoeveel een man heeft opgeofferd zodat we vandaag een veilig leven in Israël kunnen hebben. En we mogen nooit vergeten hoeveel Israël te danken heeft aan de moedige houding van Jonathan Pollard in een tijd waarin Israël zich in een veel precairdere positie bevond dan nu het geval is.