Dit waren Israëls zorgen op het gebied van veiligheid

Israël moet in zijn vooruitzicht op het gebied van veiligheid rekening houden met vier verschillende fronten. Judea en Samaria in het hart van het land, de Gazastrook in het zuiden, Hezbollah in Libanon in het noorden en de nucleaire dreiging van Iran in het oosten. Een gelijktijdige escalatie op alle vier fronten zou problematisch zijn, en daarom probeert Israël de Gazastrook tot rust te brengen om zich op de andere fronten te kunnen concentreren.

Alles rustig in het zuiden

Het is al vier maanden geleden dat de laatste raket die vanuit de Gazastrook werd afgevuurd, in Israël landde. Sinds de laatste operatie in Gaza, ‘Guardian of the Walls,’ in mei 2021, zijn er minder dan 10 Gaza-raketten op Israël afgevuurd. Volgens deze cijfers is het een van de rustigste periodes in Gaza sinds Israël zich in 2005 terugtrok.

Volgens het ministerie van Defensie is de belangrijkste factor op dit moment dat Israël de Gazastrook na de laatste operatie niet economisch afgesloten heeft achtergelaten, maar zich heeft ingespannen om de plaatselijke bevolking hulp te bieden. Vandaag hebben al tienduizenden Palestijnen een inreisvergunning gekregen om in Israël te werken. Voor de plaatselijke Gazanen is dit als het winnen van de loterij.

Meer terreuraanslagen in de Bijbelse gebieden – Israëlische veiligheidstroepen inspecteren de plaats van een schietaanval in de buurt van Homesh in Samaria op 16 december 2021. (Foto: Hillel Maeir / Flash90)

Onrust in de Bijbelse gebieden

De rust in Gaza stelt Israël in staat zich op andere zorgen te richten. Toch zijn er nog veel vraagtekens voor 2022. Naast de rust in de Gazastrook is er een escalatie voelbaar in de Palestijnse gebieden in Judea en Samaria. De terreuraanslagen in de Bijbelse gebieden nemen toe. Niet alle incidenten houden rechtstreeks verband met Hamas, en de regeringscrisis rond de verzwakking van de Palestijnse Autoriteit heeft ook een directe invloed op de situatie. Hamas doet echter zijn best om een geweldsuitbarsting onder de Palestijnen in Judea en Samaria uit te lokken.

In de eerste helft van 2021 was er een merkbare escalatie in de Gazastrook, die zich in de afgelopen zes maanden leek te hebben verplaatst naar Judea en Samaria. Israël, de PA in Ramallah en de bewoners aan beide zijden hebben veel te vrezen als een nieuwe ronde van geweld uitbreekt.

Aan de andere kant heeft Hamas veel te winnen. Beschermd door de rust in de Gazastrook gaat Hamas door met zijn inspanningen om zich militair te bewapenen na de operatie van mei. In de komende maanden zal Israël moeten beslissen of het de Palestijnen in de Gazastrook tegemoet blijft komen om de rust daar te bewaren. Intussen investeert het Hamas-regime in de voorbereidingen van een nieuwe oorlog tegen Israël, en dat is ook te merken in Judea en Samaria. Israëls veiligheidsapparaat is van mening dat het ondanks de kalmte moeilijk zal zijn deze te handhaven zolang Hamas en Jeruzalem geen significante vooruitgang boeken in belangrijke kwesties zoals de bevrijding van Israëlische gijzelaars of het versoepelen van de blokkade.

Na een raketaanval op het noorden van Israël, reageerde het Israëlische leger op 6 augustus 2021 met artillerievuur op Libanon. (Foto: Basel Awidat / Flash90)

Het noordelijke front

Aan de noordelijke grens van Israël met Libanon hebben zich in 2021 een aantal incidenten voorgedaan. In de schaduw van de zware economische crisis in het land van de Ceder lijken terroristische elementen, waaronder Hamas, van de situatie gebruik te maken om een escalatie uit te lokken aan de grens met Israël, onder andere door raketten af te vuren op de Joodse Staat. Israël stond in 2021 op het punt te escaleren in het noorden. Met een gerichte aanval werd Hezbollah een duidelijke boodschap gezonden dat niet zij, maar Hamas het doelwit was. Maar toen bedreigde Hezbollah Israël en reageerde met een hagel van raketten. Tegelijkertijd hield Hezbollah zich aan de grenzen, waardoor de indruk werd gewekt dat werd getracht geen schade of slachtoffers in Israël te veroorzaken.

Deze gebeurtenissen in augustus 2021 hadden beide landen onmiddellijk in een gevaarlijke confrontatie kunnen meeslepen. In Israël kun je voelen dat Hezbollah andere terroristische activiteiten aan Israëls grens probeert te voorkomen, omdat ze zelf niet uit zijn op een nieuwe oorlog met Israël.

Het politieke aanzien van Hezbollah onder de Libanezen is op dit moment zwak door de recente explosie in de haven van Beiroet (augustus 2020), naast andere lokale problemen. In de Libanese media krijgt Hezbollah steeds meer kritiek omdat zij Libanon in het sjiitische Iran zou veranderen. Hezbollah kan zich geen escalatie met Israël veroorloven, vooral niet nu Libanon zich midden in een verwoestende economische crisis bevindt. De bevolking van Libanon geeft Hezbollah grotendeels de schuld van de huidige erbarmelijke omstandigheden.

Iran blijft ook dit jaar een bedreiging voor de Joodse Staat. (Foto: EPA-EFE / ABEDIN TAHERKENAREH)

Naar het oosten

Ondertussen raakt de situatie tussen Israël en Iran verhit. Maar ondanks de dreigende krantenkoppen van de afgelopen maanden, voorziet het Israëlische ministerie van Defensie geen dreigende militaire confrontatie met Iran in 2022. De hervatting van de nucleaire onderhandelingen tussen Iran en de grote mogendheden in Wenen en de voortdurende schendingen van het nucleaire akkoord door Iran hebben Israël gedwongen zich te herbezinnen en dienovereenkomstig te reageren.

In tegenstelling tot sommige politici beoordelen een aantal veiligheidsdeskundigen de situatie anders. Zij menen dat Iran nog ver verwijderd is van een kernbom en sommigen zeggen zelfs dat de Islamitische Republiek geen plannen heeft om dit te doen.

Desalniettemin is de Israëlische militaire staf van plan om namens de Israëlische regering de ontwikkeling van haar tactische vaardigheden, aanvalsplannen, training en diverse uitrustingen te versnellen teneinde de Iraanse nucleaire faciliteiten te kunnen vernietigen, mocht dat nodig zijn. Dergelijke voorbereidingen waren al begonnen toen de voormalige Amerikaanse president Donald Trump zich terugtrok uit de Iraanse nucleaire deal die door zijn voorganger was ondertekend, een stap die volgens sommige veiligheidsdeskundigen te weinig en te laat was om de ambities van Iran daadwerkelijk te beteugelen.

Het Israëlische leger heeft de instructie gekregen om niet in het openbaar te spreken over een mogelijke aanval op Iran, wat de nieuwe regering in Washington zou kunnen verontrusten, terwijl die in Wenen een nieuwe deal met de Iraniërs probeert te sluiten. Toch heeft de mogelijkheid van een confrontatie Israël ertoe aangezet zich met spoed voor te bereiden op een regionale oorlog. ‘De competentie van de Israëlische reservetroepen is de laatste jaren ernstig verslechterd,’ zei een defensiefunctionaris. ‘Er zijn te weinig oefeningen en te weinig training.’ Als Israël een luchtaanval op Iran plant, dan moet het land eerst zijn reservetroepen op peil brengen.