De nieuwe overeenkomst met de Levant

Jordanië zoekt toenadering tot Egypte en Irak, dat feitelijk onder controle van Iran staat, en laat de Golf­staten in de steek, en dat kan problemen opleveren voor Israël. Jordanië heeft een enorme buiten­landse schuld, en kan niet voorzien in de behoef­ten van zijn burgers.

Door Edy Cohen |

Afbeelding: Koning Abdullah spreekt in Bagdad met de premier van Irak en de president van Egypte over regionale kwesties, waaronder toenadering tot Iran. (Foto: Ahmed Jalil/EPA-EFE)

Op 27 juni vond in Bagdad een tripartiete topontmoeting plaats van de koning van Jordanië, de premier van Irak en de president van Egypte, waar de oprichting van het project ‘New Levant’ werd aangekondigd.

Deze overeenkomst zal naar verluidt betrekking hebben op de economische samen­werking op het gebied van energie en elektriciteit, landbouw en olie­handel tussen de drie genoemde landen, waarbij Jordanië zal dienen als doorvoer­punt voor Iraakse olie naar Egypte en vandaar verder naar Europa via de Middel­landse Zee.

Bovendien werd besloten de toegang van burgers uit deze drie landen te vergemakkelijken door de invoering van één visum voor alle drie de landen. Dit soort grens­akkoorden is zeldzaam bij de Arabische landen en weerspiegelt soortgelijke regelingen tussen Europese landen.

De Israëlische bezorgdheid over dit akkoord betreft de Iraanse indringing op het grondgebied van Jordanië. Dit land is ook van plan om religieus toerisme open te stellen voor Iraniërs.

Waarom moeten we bang zijn voor Iran? Omdat Irak niet echt bestaat als een soevereine Staat. Het is belangrijk op te merken dat Irak al lang geen onafhankelijke natie meer is. Het zijn Iran en zijn sjiitische milities die het land controleren, evenals zijn natuurlijke hulpbronnen. De Iraakse regering doet wat haar door Teheran wordt opgedragen. De meeste Iraakse politici zijn corrupt en werken samen met Iran, ofwel uit ideologie of uit vrees voor hun leven.

De openheid van Jordanië naar Iran zal ten koste gaan van zijn reeds problematische betrekkingen met de Saoedi’s en de andere Golfstaten. Enkele van de gebeurtenissen en incidenten die tot die spanning hebben geleid zijn:

  • Begin april was er een poging tot staatsgreep in Jordanië. Een van de belangrijkste betrokkenen bij de mislukte staatsgreep was Bassem Awadallah, een voormalig adviseur van de Jordaanse koning die ook de Saoedische nationaliteit heeft. Voordat hij de koning adviseerde, bekleedde Awadallah hoge economische posten in de VAE en Bahrein.
  • Prinses Haya bint Hussein, de halfzuster van de Jordaanse koning, scheidde publiekelijk en op een lelijke manier van haar ex-man, de emir van Dubai, waarbij zich veel schandalen voordeden. De twee vechten momenteel in Britse rechtbanken over de voogdij over hun twee kinderen.
  • Bovendien doen geruchten de ronde dat de Saoedi’s de voormalige Israëlische premier Benjamin Netanyahu hebben gevraagd het voogdijschap over de Al-Aqsa Moskee op de Tempelberg in Jeruzalem aan hen over te dragen.

Het is onduidelijk of deze ‘Nieuwe Levant’-overeenkomst Jordanië zal redden. De buitenlandse schuld van het Hashmitische Koninkrijk bedraagt momenteel meer dan 37 miljard dollar. Jordanië lijdt onder ernstige econo­mische problemen ten gevolge van corruptie, falend bestuur, gebrek aan natuurlijke hulp­bronnen en water­tekorten.

Om maar één voorbeeld te geven van het slechte beheer van Jordanië: ondanks het ernstige watertekort in het land is er geen enkele ontziltings­installatie gebouwd, terwijl Israël er al zes heeft gebouwd langs zijn Middel­landse-Zeekust. De kosten van de bouw van een dergelijke installatie zijn lager dan die van een van de privé-jets van de koninklijke familie.

Israël heeft er onlangs mee ingestemd om in dit verband te helpen toen premier Naftali Bennett de verkoop van nog eens 50 miljoen kubieke meter water aan zijn buurland goedkeurde. Dat is bijna een verdubbeling van de hoeveelheid water die Israël elk jaar aan Jordanië levert. En het onderstreept verder dat Jordanië een land is dat niet in staat is te voorzien in de behoeften van zijn burgers en dat in toenemende mate afhankelijk is van assistentie en hulp uit het buiten­land, voornamelijk Israël, de Verenigde Staten en de Golfstaten.

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.