De 90 minuten durende animatiefilm “Legend of Destruction”, die uit 1500 beelden bestaat, ging in 2021 in het Hebreeuws in première. De nieuwe Engelse versie van de film, die zich richt op de Romeinse verwoesting van Jeruzalem en de Tweede Tempel in de eerste eeuw van de moderne jaartelling, werd wereldwijd vertoond in de aanloop naar Tisha BeAv.
Gidi Dar, die de film regisseerde, vertelde JNS dat de film een hernieuwd belang heeft gekregen in het licht van de spanningen in Israël veroorzaakt door zowel de justitiële hervorming geïnitieerd door de regering van premier Benjamin Netanyahu en de Hamas terreuraanslagen op 7 oktober.
“Een absolute ommekeer – een complete verandering in alle niveaus en lagen van inzicht in de situatie,” legde Dar uit. “Uiteindelijk hangt de eenheid van ons af, en als we niet in staat zijn om samen te werken en compromissen te sluiten, brengen we onszelf in een slechte positie.”
“Maar we hebben hier een les geleerd. We weten wat we moeten doen. De vraag is: kunnen we het doen?”, voegt Dar eraan toe. “Concreet moeten we samenwerken. Mensen in Israël begrijpen bijvoorbeeld dat ze moeten samenwerken in de huidige situatie, die erg gespannen is.”
“Van ongegronde haat naar ongegronde liefde”.
De Hebreeuwse film won vier Ophir awards uit zeven nominaties – het equivalent van de Oscars in de Joodse staat. De toenmalige Israëlische premier Naftali Bennett steunde de film, net als de Israëlische president Isaac Herzog, die adviseerde om de film op te nemen in het lesprogramma van de middelbare school.
Dar schreef het scenario, dat geïnspireerd is op Talmoedische verslagen en de geschriften van Josephus, samen met Shuli Rand. In de Engelse remake vertolkt de Oscargenomineerde acteur Elliott Gould (de enige Joodse acteur onder de nasynchronisatie-acteurs) de rol van Rabban Yochanan Ben Zakkai.
Het plot volgt Ben Batich (ingesproken door Oscar Isaac), die van een toegewijde discipel van zijn oom Zakkai een ijveraar wordt. Op 80-jarige leeftijd wordt Zakkai geleid door een sterk geloof te midden van de corruptie rond de tempel en zijn dienaren en de moreel tegenstrijdige Judeese koningin Berenice (Evangeline Lilly), de achterkleindochter van koning Herodes, die grotendeels toezicht houdt op de tempel en Jeruzalem.
Daphna Pollak, een plaatselijke activiste, bracht samen met Canadezen voor Israël en een consortium van partnerorganisaties de film naar Toronto voor een vertoning op 11 augustus, die werd bijgewoond door ongeveer 280 mensen.
Ze had de film al in het Hebreeuws gezien en toen ze hoorde dat er op 14 juli een Engelse versie werd vertoond in de Lincoln Square Synagogue in New York, wist ze dat ze de film ook naar haar stad wilde brengen.
“Het was hetzelfde perspectief als een Holocaust film,” vertelde Pollak aan JNS. “Maar deze keer heeft het Joodse volk de tragedie zelf teweeggebracht.”
“Het past precies in wat er gebeurt in de Israëlische politiek, en dat maakt het des te pijnlijker op dit moment,” voegde ze eraan toe. “We kunnen het probleem terugvoeren naar bijbelse tijden, toen Jozef door zijn broers als slaaf werd verkocht. Als we elkaar met liefde en respect behandelen en als we samen staan, kan niets ons deren.”
“Maar wanneer we verdeeld zijn en onze negatieve gevoelens laten overheersen, profiteren onze vijanden van ons en zijn we aan hen overgeleverd,” voegde Pollak eraan toe. “De geschiedenis heeft ons dat geleerd. Dit is de klassieke boodschap van Tisha B’Av. Ik hoop dat we van ongegronde haat naar ongegronde liefde zullen gaan en dit hoofdstuk van onze geschiedenis zullen omslaan van één van vernietiging naar één van eenheid, heldendom en overwinning.”
Een onbekend pad
Dar vertelde World Mizrachi dat hij in 2013 een boek las over Josephus waardoor hij een documentaire wilde maken over de verwoesting van de Tempel en Jeruzalem. Omdat hij wist dat het budget voor zo’n onderneming te hoog zou zijn, gaf hij kunstenaars David Polonsky en Michael Faust (de twee makers van het voor een Oscar genomineerde geanimeerde oorlogsdocudrama “Waltz with Bashir” uit 2008) de opdracht om de 1500 schilderijen te maken.
De kunstenaars lieten zich inspireren door onder andere de Italiaanse kunstenaar Caravaggio (1571-1610), de 20e-eeuwse Britse schilder Francis Bacon en de Noorse kunstenaar Edvard Munch (1863-1944). De twee haalden naar verluidt ook inspiratie uit afbeeldingen op oud aardewerk en uit de modellen van hedendaagse Israëli’s, waaronder Rabbi Menachem Froman uit Tekoa in de regio Gush Etzion in Judea, die in 2013 overleed. De kunstenaars gebruikten deze laatste als model voor Ben Zakkai.
“Ik was op een onbekend pad toen ik deze film maakte,” vertelde Dar aan JNS. “Onbekend in vele opzichten – allereerst cinematografisch, deze techniek, maar ook in termen van het omgaan met dit onderwerp.”
“De meesten van ons kennen het verhaal niet echt, ik ook niet,” gaf hij toe.
Dar vertelde JNS dat de stemacteurs niet alleen voice-overs doen. “Het zijn echt geweldige acteurs en er waren echt geweldige acteurs nodig om het stilistisch te doen,” zei hij.
In een nog niet vrijgegeven “achter de schermen”-video die door JNS is bekeken, merkt Billy Zane, die Simeon Bar Giora stemt, op dat “het afleveringssysteem zo uniek en opwindend was”.
“Je hebt het gevoel dat je naar iets kijkt dat helemaal in beweging is,” voegt Lilly eraan toe.
“Dit soort animatie heeft volgens mij nog niemand eerder gedaan,” legt ze uit in de video. “Hoewel het een vrij beperkt medium was, was ik verbaasd over hoe levendig het werd. Bijna levendiger dan wanneer het een bewegend beeld was waarbij elk detail voor mij vastligt.”
