De betekenis van Yom Kippoer tijdens een pandemie

In deze tijd van de Corona-pandemie, met lock­downs, quaran­taine, sociale isolatie en een ‘groen paspoort’ om ergens heen te mogen, hebben we meer dan ooit een gemeen­schap van gebed om ons heen nodig. Gelovige mensen moeten niet terug­deinzen van angst.

Door Rachel Avraham |

Rabbi Jonathan Sacks zei ooit: ‘Yom Kippoer, de verzoendag, is het Aller­heiligste in het Joodse jaar. Het is het zeld­zaamste fenomeen, een Joods feest zonder eten. In plaats daarvan is het een dag van vasten en gebed, introspectie en zelf­beoordeling, waarop we collectief en herhaal­delijk onze zonden opbiechten en bidden om te worden geschreven in G-ds boek van het leven.’

Hoewel Yom Kippoer gewoonlijk is zoals Rabbi Jonathan Sacks heeft beschreven, heeft de feestdag een speciale betekenis wanneer een pandemie een donkere wolk over de feestdag werpt. Velen van ons vragen zich af: wat is er met onze wereld gebeurd? Hoe zijn we in deze situatie verzeild geraakt? Is G-d zo boos op ons dat Hij onze wereld een pandemie heeft toegebracht? Is G-d recht­vaardig in zijn woede? Moet ik boos zijn op G-d of moet ik deze pijn gebruiken om een beter mens te worden?

Nu we Yom Kippoer naderen, merk ik dat ik me deze vragen steeds weer stel. De afgelopen week behoorde mijn dochter tot de kinderen die thuis zaten in plaats van naar school te gaan, omdat een kind in haar klas Covid-19 had. Tijdens deze periode heeft mijn dochter enorm geleden, want een meisje van zes is niet groot genoeg om te begrijpen waarom haar broers naar de kleuter­school en de peuter­speel­zaal konden gaan, terwijl zij gedwongen was thuis te zitten en alleen TV te kijken, terwijl haar moeder tever­geefs probeerde te werken op de computer.

Tegen het einde van haar verplichte isolatie­periode begon ze erg verdrietig te worden en weigerde ze te eten, zelfs toen ik op haar verzoek sushi voor haar bestelde. Uiteindelijk at ze een hele dag lang alleen maar pasteitjes uit het Midden-Oosten en Bamba, de favoriete pinda­kaas­snack van Israëlische kinderen, omdat ze weigerde ander voedsel tot zich te nemen. Tegelijkertijd begon ze zich agressief te gedragen en een grote puinhoop te maken: ze tekende met stiften op haar moeder, tekende op de muur en morste water over de hele vloer.

Natuurlijk wil geen enkele ouder in de situatie verkeren waarin ik me de afgelopen week bevond. Als gevolg van deze realiteit zullen er Israëli’s zijn die Yom Kippoer liever thuis met hun eigen gezinnen zullen herdenken dan het risico te nemen naar de synagoge te gaan, hoewel de regering ons op dit moment niet verplicht van het massale gebed weg te blijven, omdat de booster vaccinatie­campagne het aantal ernstige gevallen aanzienlijk heeft verminderd. Deson­danks zal ik niet een van degenen zijn die thuis blijven zitten en niet naar de synagoge gaan, omdat ik geloof dat ik in deze tijd, nu meer dan ooit, behoefte heb aan een gebeds­gemeen­schap en ik geloof dat degenen met een beetje geloof niet in angst moeten terugdeinzen.

Een jong meisje dat een zonnebril draagt en een ballon vasthoudt, zit in haar wagentje terwijl haar moeder en anderen bidden bij de Westelijke Muur in de Oude Stad van Jeruzalem. (Foto: Miriam Alster/Flash90)

Terwijl we Yom Kippoer herdenken tijdens een pandemie, denken we allemaal na over ons leven in het afgelopen jaar en denken we na over hoeveel druk Covid-19 heeft veroorzaakt bij gezinnen, resulterend in een record toename van huiselijk geweld, echtelijke spanningen en echt­scheidingen.

De drie lockdowns wegens het corona­virus hebben inder­daad een enorme econo­mische depressie veroorzaakt, waarvan we ons tot nu toe niet hebben kunnen herstellen. Deze econo­mische nood is gepaard gegaan met een toename van de psycho­logische nood, met klinische depressies, angst­stoor­nissen en PTSS-achtige symptomen tot gevolg. Dit alles heeft vooral vrouwen en kleine kinderen getroffen. Ik geloof dat het gezien deze situatie belang­rijker is dan ooit dat we allemaal naar de synagoge gaan, zodat we kunnen bidden voor genezing en herstel.

Maar doordat we tijdens deze pandemie thuis in onze huizen zitten, hebben we vooraf­gaand aan Yom Kippoer ook tijd gehad om na te denken, meer dan in tijden dat er geen pandemie is. Dit heeft ons de gelegen­heid gegeven om na te denken over wat echt belangrijk is in ons leven. In deze periode ben ik tot het besef gekomen dat niets belang­rijker is dan het geluk van mijn kinderen en dat ik bereid ben alles te doen om ervoor te zorgen dat zij zich gelukkig en veilig voelen. Ik besefte ook dat ik bereid ben te lijden, zolang mijn kinderen maar niet hoeven te lijden. Zoals de filosoof Thomas Paine ooit zei: ‘Ik heb liever vrede. Maar als er problemen moeten komen, laat die dan in mijn tijd komen, zodat mijn kinderen niet hoeven te lijden.’

Een van de dingen die mij het meest stoort bij deze pandemie is dat mijn kinderen eronder lijden. Door de pandemie hebben zij de Ameri­kaanse tak van hun familie, de hele moeders­kant van hun familie, al enkele jaren niet meer kunnen zien. Als je mijn kinderen vraagt of ze zich mijn familie herinneren, noemen ze alleen WhatsApp-gesprekken. Ze herinneren zich niet hen persoonlijk ontmoet te hebben, en voor mij is dat erg triest.

Een jaar lang werd mijn kinderen het recht ontzegd om te studeren, naar zee te gaan, naar het zwembad te gaan, naar pretparken te gaan, of zelfs maar naar het plaatselijke park te gaan. Ze waren in hun huizen opge­sloten in Netanya en konden geen andere steden in het land zien, laat staan de wereld.

Isolement heeft een tol geëist van jonge kinderen in Israël. (Foto: Corinna Kern/Flash90)

En hoewel het dit jaar iets beter is geworden, omdat de regering geen lockdown heeft opgelegd, hebben ze nog steeds niet het recht om naar veel plaatsen te gaan, omdat vaccins nog niet zijn goed­ge­keurd voor kinderen, en het erg ingewikkeld is om als je iets wilt doen een Corona­test voor hen te halen. Deze situatie heeft de zomer­vakantie van mijn kinderen verwoest, en nu heeft de quaran­taine het nieuwe schooljaar van mijn dochter van de eerste klas verwoest. Geloof me, ik ben bereid alles te lijden, zodat mijn kinderen dat niet hoeven mee te maken. En toch, deze pandemie heeft mij in een situatie gebracht waarin ik niet echt kan lijden in plaats van mijn kinderen. Niets maakt me verdrietiger dan kleine kinderen op de peuter­speel­zaal, de lagere school en de kleuter­school te zien lijden.

Deze situatie is voldoende om elke ouder depressief te maken, en dergelijke emoties leiden tot span­ningen in het gezin, die in extreme gevallen leiden tot echt­scheiding of huiselijk geweld. Het duurt jaren voordat de mensen in deze situatie hersteld zijn. Er is niemand die meer onder deze situatie lijdt dan vrouwen en kinderen.

Helaas is mijn verhaal geen op zichzelf staand voorbeeld, maar veeleer dat van veel mensen in Israël en over de hele wereld tijdens deze donkere periode in de geschiedenis. Terwijl sommige mensen, die vóór de periode van het coronavirus sterke huwelijken hadden, in staat waren de storm te doorstaan en daarna als echtpaar zelfs hechter te worden, werden te veel andere gezinnen uiteen­gerukt en aan hun lot overgelaten.

Daarom is het van cruciaal belang, dat iedereen vast en naar de synagoge gaat, om te bidden dat het volgend jaar beter zal zijn dan het afgelopen jaar, en dat kleine kinderen zonder zonden niet langer hoeven te lijden en weer iets kunnen meemaken wat op een normale jeugd lijkt. Ik weiger te aanvaarden dat onze huidige realiteit het nieuwe normaal is en dat we voor altijd zo zullen moeten leven, en dat zou u ook niet moeten doen. Laten we in plaats daarvan dit jaar tot de Schepper van het Universum bidden om genezing, herstel en een wonder dat voor eens en voor altijd een einde zal maken aan deze pandemie.

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.

Dit is ook interessant