De kleine staat Israël is zo rijk aan historische schatten, dat men bij elk bouwplan rekening moet houden met de mogelijkheid dat er antieke structuren of voorwerpen onder de grond verborgen liggen. Dan komt de Oudheidkundige Dienst van Israël in actie om de verborgen objecten veilig te
stellen. Maar soms wordt er gewoon in de natuur een antieke munt of een waardevolle steen gevonden.
Aan de rand van het Nationale Park van Nitzana in de Negev is nu een steen met Griekse inscriptie gevonden, die gedateerd kan worden in de Byzantijnse periode. De vlakke, ronde steen van ca. 25 cm doorsnee, was ooit een grafsteen op een van de begraafplaatsen die daar rondom de antieke nederzetting liggen.
De antieke steen werd door een medewerker van ‘Project 500’
van de Israëlische Dienst voor Parken- en Natuurbeheer gevonden bij schoonmaakwerk en voorbereidingen voor de aanleg van natuurpaden in het nationale park.
De steen lag onopgemerkt aan de rand van een weg, totdat de directeur van Nitzana Educational Village, David Palmach, hem zag liggen. Toen hij vaststelde dat er een inscriptie op stond, nam hij de steen uit veiligheidsoverwegingen mee, en nam contact op met de Oudheidkundige Dienst.
De grafsteen met inscriptie in het Grieks. (Foto: Emil Aladjem, Oudheidkundige Dienst van Israël.)
Het opschrift werd ontcijferd door Leah Di Segni van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Het heeft betrekking op ‘Zalige Maria, die een onbevlekt leven leidde’ en op 9 februari stierf. De steen is afkomstig uit het eind van de zesde of het begin van de zevende eeuw
Tali Erickson-Gini van de Oudheidkundige Dienst zegt: ‘Nitzana staat bekend als sleutelgebied voor onderzoek naar de overgang tussen de Byzantijnse en de Islamitische periode. In de vijfde en zesde eeuw vervulde Nitzana een centrale plaats. Het was een versterkte plaats met meerdere kerken, een klooster en een herberg voor christelijke pelgrims op weg naar Sint-Katharina, dat door velen beschouwd wordt als de locatie van
de berg Sinaï.’
Volgens Erickson-Gini was Nitzana al in de derde eeuw voor Christus gesticht als pleisterplaats van de Nabateërs, en lag het aan een belangrijke handelsroute. De plaats zelf was met onderbrekingen zo’n 1300 jaar bewoond, totdat de plaats in de 10e eeuw verlaten werd en in vergetelheid raakte. Tijdens opgravingen in de dertiger jaren van de vorige eeuw werd een archief gevonden van papyrus-documenten, waarin de naam ‘Nessana’ teruggevonden werd.
Dit artikel (zonder de video) verscheen in zijn geheel in het maartnummer van het Israel Today Magazine. Klik hier voor een abonnement.